Toch doen we ons best om deze subjectiviteit te verminderen door middel van wetenschap. En door het wetenschappelijk denken in de dagelijkse praktijk toe te passen proberen we zo objectief mogelijk naar de werkelijkheid te kijken. Een paar stappen in hoe ik kijk naar wetenschappelijk denken:
- Blijf sceptisch. Gebruik je gezond verstand, en denk bij alles: het kan waar zijn, maar misschien is het ook wel niet waar, of alleen gedeeltelijk. Aan de andere kant: als je altijd en overal sceptisch over bent is er ook geen lol meer aan…
- Vind uit wie de persoon/instelling is die het nieuws verspreiden. Hoe bevooroordeeld is die partij? Zijn er verborgen verbanden? Is de partij überhaupt gekwalificeerd om het nieuws te bepalen. Voorbeeldje: BN’ers op tv die allerlei meningen spuien.
- Kijk uit voor het Halo-effect! Dat betekent dat je ook je eigen vooroordelen opzij moet zetten: als je de brenger van het nieuws sympathiek vindt, ben je eerder geneigd om zijn mededeling voor waar te accepteren. Wetenschappelijke publicaties worden daarom vaak blind gewaardeerd.
- Kijk naar het bewijs. Welk bewijs is er? Is het relevant? Klopt het bewijs dat je ziet met wat erover verteld wordt? Is de bron betrouwbaar? Kán het eigenlijk wel?
- Vermijd het “cherry-picking”. Anders gezegd: aanvaard niet alleen de aanwijzing vóór het nieuws, maar ook tégen het nieuws. Luister naar de tegenstem.
- O ja, heel belangrijk: herken het verschil tussen correlatie en oorzakelijkheid. Als politici bijvoorbeeld claimen dat zij verantwoordelijk zijn voor een economisch effect (dalende werkloosheid of dergelijk), vergeten ze meestal voor het gemak dat er honderden, zo niet duizenden invloeden zijn op die economie.
Deze stappen passen wij voortdurend toe bij het beoordelen van onze kandidaten. Wij proberen zo objectief mogelijk te zijn, gaan uit van het goede in de mens, maar accepteren ook dat een kandidaat zich mogelijk iets mooier dan de werkelijkheid probeert te presenteren. Hierbij helpt het dat wij ons al vele jaren bewegen in de industrie, wij kennen de bedrijven, de mensen, hebben “alle” verhalen al gehoord. Bovendien: wij hoeven de kandidaat niet aardig te vinden, wij hoeven alleen maar zijn/haar geschiktheid te beoordelen.
En ach: niets is zo veranderlijk als de mens, en objectief bestaat niet. Wij leren elke dag weer bij, en staan daar graag voor open.
