• Blog Bauke Wolters

Op LinkedIn is recentelijk een discussie gestart getiteld ”Why MBAs are losing their luster” (“Waarom MBA’s hun glans verliezen”). Een grote -vooral Amerikaanse- discussie over de toegevoegde waarde van een MBA voor zowel de werknemer als de werkgever afgezet tegen de hoge kosten.
Ik heb daar wel een mening over, die ik hier graag ventileer. Laat ik beginnen met dat ikzelf graag een MBA zou hebben gevolgd; ik behoor namelijk tot mijn eigen doelgroep in de Executive Search. Deze doelgroep, management- & directiekandidaten in de industrie, heeft over het algemeen een afgeronde hbo- of academische opleiding, en voor het overgrote deel is dat HTS of TU.
Ik ervaar dagelijks in de gesprekken met deze kandidaten, dat een goede MBA een perfecte aanvulling is voor iemand met een HTS- op TU-opleiding, met 7-10 jaar ervaring. Deze ervaring moet dan wel een leidinggevende component hebben gehad en relatief dicht bij de klant zijn. Daar bedoel ik mee, dat klantwensen een relatief grote impact moeten hebben op zijn werk, of dat nu commercieel, financieel, technisch, logistiek, projectmatig of iets anders is.
In de interviews met deze kandidaten stel ik altijd de vraag: “Wat heb jij door de MBA geleerd?” Het antwoord komt er vaak op neer dat de kandidaat vertelt dat hij vóór de MBA zijn werk goed deed, hard werkte en tot volle tevredenheid problemen oploste. Ná de MBA echter, bekeken ze de problemen op een andere manier. Niet meer het detailprobleem in engineering, productie of op het project, maar meer met een helikopterview. De oorzaak van de problemen ligt namelijk meestal niet op de werkvloer, maar veeleer in onduidelijke afspraken met de klant, met leveranciers, met het management. En in de MBA ervaren  mensen dat je niet zozeer naar het detailniveau moet kijken, als wel naar het gehele proces, de hele supply chain van grondstof tot en met de garantie, onderhoud en spareparts van het product bij de klant. Bedrijfsbreed, maar zeker ook bedrijfsoverschrijdend.

“In de MBA ervaren mensen dat je niet zozeer naar het detailniveau moet kijken, als wel naar het gehele proces”

Bovendien leren de “techneuten” (ik ben er zelf ook een, hoor) dat er meer controle- en stuurinstrumenten bestaan dan techniek alleen. Contracten, financiën, marktgegevens, concurrentie, noem het maar op: alle informatie kan van belang zijn. Dit levert natuurlijk wel weer een probleem op: als alles van belang is zou je theoretisch alles in de gaten moeten houden; dat is fysiek onmogelijk. Bij een MBA leer je om hier keuzes te maken en relaties en dwarsverbanden te herkennen.
Maar een MBA is net als een rijbewijs: niet iedereen met een rijbewijs kan goed rijden en sommige mensen zonder rijbewijs kunnen prima rijden. Bovendien zijn er ook goede rijscholen die naast de noodzakelijke lessen ook het hoe en waarom van regels en situaties uitleggen. En leerlingen die dat al dan niet oppikken. Bovendien verandert het verkeer en de regels continu.
De juiste MBA bij de juiste persoon op het juiste moment is goud waard, en dan doet de fee van de MBA nauwelijks terzake. Een foute keus is echter weggegooid geld. Maar werkgevers let op: als u een werknemer naar een MBA-opleiding stuurt moet u ervan uitgaan dat de rol van de werknemer moet meeveranderen. De stroomversnelling in kennis en toepassing daarvan moet niet verstikken in een stilstand in functie of bedrijf. Helaas is het zo, dat de meeste MBA-ers kort na hun opleiding wisselen van werkgever omdat ze hun nieuw verworven kennis willen toepassen. Maar ook de MBA-ers zelf moeten opletten: een MBA verandert je kijk op de wereld. Wil je dat? En wat ga je dan doen? Wat is je doel? Een MBA is duur en intensief: wat geeft het jou terug? Wat is jouw persoonlijke ROI van de MBA-opleiding?
De LinkedIn-discussie verloopt vrij negatief voor de MBA. U begrijpt dat ik ervaar dat een MBA grote meerwaarde heeft voor de juiste persoon. Maar aan de andere kant: ook zonder MBA kunt u autorijden.